Rejestracja zawodników poza oknem transferowym – przepisy PZPN
Rejestracja zawodników poza oknem transferowym, a przepisy PZPN
Rejestracja zawodników poza oknem transferowym, a przepisy PZPN
Każdy fan piłki nożnej emocjonował się choć raz przebiegiem okna transferowego swojej drużyny. Jak wiadomo – to właśnie w tzw. oknach transferowych zawodnicy mogą zmieniać przynależność klubową. Formalnie okresy te nazywają się okresami rejestracyjnymi i są określonym z góry przedziałem czasowym, w którym kluby mogą rejestrować nowych zawodników do gry w ich klubie. Jednak zdarzają się też przypadki, kiedy zawodnicy mogą być zarejestrowani w klubie poza oknem transferowym. Jakie to sytuacje? Kiedy zawodnik może być zarejestrowany w klubie poza okresem rejestracyjnym? Odpowiedzi poniżej.
Kogo dotyczy rejestracja i jakie są jej skutki?
W czasie okna transferowego kluby mogą swobodnie rejestrować, czyli zgłaszać do gry, nowych zawodników w swoim klubie. Okresy rejestracyjne dotyczą zarówno zawodników profesjonalnych, jak i amatorów, w tym młodzieży. Zawodnik niezarejestrowany w klubie nie może brać udziału w meczach i turniejach organizowanych przez PZPN albo wojewódzki ZPN. Rejestracja ma też wpływ na kwestię zapłaty ekwiwalentu za wyszkolenie (w tym międzynarodowego training compensation).
Zasada – rejestracja w czasie tzw. okna transferowego
Główną zasadą obowiązującą na całym świecie jest rejestracja zawodników wyłącznie w wyznaczonym do tego okresie. Czas ten ustala krajowy związek piłki nożnej (w Polsce PZPN) z odpowiednim wyprzedzeniem. W większości europejskich klubów letni okres rejestracyjny trwa przez cały lipiec i sierpień. Zimą natomiast czas ten przypada w styczniu, chociaż w Polsce okno transferowe zwykle trwa w lutym.
Zmiana miejsca zamieszkania i szkoły zawodnika
Pierwszym wyjątkiem w przepisach PZPN jest sytuacja zmiany miejsca zamieszkania i szkoły przez młodego piłkarza. Dotyczy to najmłodszych adeptów piłki nożnej, którzy uczęszczają jeszcze do szkoły podstawowej. Jeżeli rodzice przeprowadzają się do innego miasta razem z dzieckiem i przepiszą dziecko do innej szkoły, to może być ono zarejestrowane w innym klubie poza okresem rejestracyjnym. Wyjątek ten pozwala na rejestrację poza oknem tylko uczniów szkoły podstawowej. Co więcej, nie pozwala on na rejestrację definitywną, a wyłącznie na bezpłatne wypożyczenie (transfer czasowy) zawodnika do innego klubu. Po sezonie jednak deklaracja gry amatora takiego zawodnika wygaśnie i będzie on mógł zmienić klub na dowolny inny za zapłatą ekwiwalentu.
Zawodnik, który od 12 miesięcy nie brał udziału w rozgrywkach
Kolejnym wyjątkiem jest rejestracja zawodnika, który w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie brał udziału w żadnych rozgrywkach w Polsce lub za granicą. Taki zawodnik musi być też zawodnikiem wolnym, czyli nie może być związany kontraktem ani deklaracją gry amatora z innym klubem.
Wycofanie klubu z rozgrywek
Poza okresem rejestracyjnym można zarejestrować też zawodnika, który rozwiązał kontrakt z klubem wycofującym się z rozgrywek. Takie wycofanie się najczęściej jest skutkiem upadłości klubu (niewypłacalności) albo jego likwidacji (rozwiązanie spółki lub stowarzyszenia). Zdarza się także likwidacja samej sekcji piłki nożnej albo zmiana przedmiotu działalności klubu. W takich sytuacjach zawodnicy profesjonalni (z ważnym kontraktem) mogą jednostronnie rozwiązać swoją umowę. Z kolei amatorzy stają się zawodnikami wolnymi automatycznie. Następnie mają prawo do zmiany klubu na dowolny inny, nawet jeśli aktualnie nie jest otwarte okno transferowe.
Rozwiązanie kontraktu z winy klubu
Swobodnie zmieniać klub mogą także zawodnicy rozwiązujący kontrakt z winy klubu. Zazwyczaj chodzi w takich sytuacjach o zaległości w zapłacie wynagrodzenia. Jeżeli więc zawodnik nie będzie otrzymywał wynagrodzenia na czas, to może on w dowolnym momencie zmienić klub na inny, bez konsekwencji sportowych. Nie wyłącza to także możliwości dochodzenia odszkodowania przez zawodnika.
Co jednak istotne, rozwiązanie kontraktu z winy klubu musi zostać dokonane w sposób ostateczny. Zawodnik musi więc albo uzyskać wyrok potwierdzający takie rozwiązanie albo musi upłynąć klubowi termin na odwołanie się od oświadczenia zawodnika. W czasie gdy przed sądem toczy się jeszcze sprawa, rejestracja zawodnika w nowym klubie nie jest możliwa.
Nieważność kontraktu
Podobnie jak przy rozwiązaniu kontraktu z winy klubu, także sądowe ustalenie nieważności kontraktu pozwala na zmianę klubu w dowolnym momencie. Nieważność taka może się zdarzyć z różnych przyczyn, ale najczęstszą jest niewłaściwe sformułowanie opcji przedłużenia kontraktu. W takim przypadku kontrakt nie zostaje przedłużony, a zawodnik może w dowolnym momencie zmienić klub. Również w tym przypadku konieczne jest sądowe stwierdzenie nieważności łączącej strony umowy.
Kontuzja bramkarza
Każdy klub może w dowolnym momencie w sezonie pozyskać do swojego zespołu bramkarza. Warunkiem jest, aby obecny już w klubie bramkarz doznał kontuzji lub choroby potwierdzonej zaświadczeniem lekarskim. Nie jest ważny w tym przypadku okres rekonwalescencji zawodnika – nawet krótka choroba uprawnia klub do pozyskania nowego bramkarza poza oknem transferowym.
Zawodnik dotąd niezarejestrowany
Swobodnie może zostać zarejestrowany także zawodnik, który dotąd nigdy nie był zawodnikiem żadnego klubu. Najczęściej wyjątek ten dotyczyć będzie najmłodszych piłkarzy, którzy zaczynają dopiero swoją przygodę z piłką oraz drużyn całkowicie amatorskich.
Transfer międzynarodowy – ITC po terminie
Jeżeli natomiast mamy do czynienia z transferem międzynarodowym i klub dokonał wszystkich istotnych czynności w systemie FIFA TMS przed zamknięciem okna (czyli złożył wniosek o wydanie ITC – Internation Transfer Certificate), to sama rejestracja zawodnika w nowym klubie może być dokonana także po zamknięciu okna. Przepis umożliwia klubom pozyskiwanie zawodników i negocjacje do ostatnich sekund okna transferowego, bez konieczności stałej obecności pracowników związku sportowego w pracy. Jeżeli klub domknie wszystkie formalności w terminie, to pracownicy związku mogą ze swojej strony wykonać niezbędne akcje (wysłać ITC) także w kolejnych dniach i nie będzie to wpływać na ważność transferu. Przepis chroni także kluby w sytuacji, gdy związek poprzedniej rejestracji bezpodstawnie odmawiałby wydania ITC.
Macierzyństwo
W dowolnym momencie sezonu mogą być rejestrowane także zawodniczki ściągane na zastępstwo za zawodniczkę w ciąży, która udała się na urlop macierzyński. Tak samo zawodniczki powracające z urlopu macierzyńskiego – o ile są wolnymi zawodniczkami – mogą być rejestrowane w innych klubach poza okresem rejestracyjnym. Przepis ten zapewnia prawo do macierzyństwa w kobiecej piłce nożnej.
Brak innych wyjątków
Wymienione w tym artykule wyjątki są jedynymi sytuacjami, kiedy zawodnik ma prawo do zmiany klubu poza oknem transferowym. Jeżeli przepis nie przyznaje takiej możliwości wprost, to rejestracja w nowej drużynie nie jest możliwa.
Rejestracja zawodników poza oknem transferowym – Podsumowanie
Rejestracja zawodnika w klubie umożliwia mu udział w meczach i turniejach organizowanych przez PZPN albo wojewódzkie związki piłki nożnej. Udział niezarejestrowanego zawodnika w meczu skutkuje walkowerem na niekorzyść jego drużyny. Rejestracji natomiast można dokonać tylko w czasie trwania okna transferowego, a poza oknem w wyjątkowych sytuacjach jasno wskazanych w przepisach. Trzeba pamiętać, że rejestracja zawodnika jest obowiązkiem klubu, a nie zawodnika, który nie może ponosić negatywnych konsekwencji za zaniedbania klubu.