Agenci piłkarscy w zawieszeniu – dlaczego niektóre kraje wstrzymują stosowanie nowych regulacji FIFA?
Temat, który poruszymy w dzisiejszym artykule jest jednym z gorętszych tematów piłkarskich tego roku. Chodzi mianowicie o nowe przepisy dotyczące agentów piłkarskich (ang. FIFA Football Agents Regulations, w skrócie FFAR). W zeszłych miesiącach pisaliśmy już o najważniejszych zmianach jakie mają wejść w życie w związku z uchwaleniem nowych regulacji.[i] Większość tych zmian powinna obowiązywać od 1 października tego roku. Jednak na ten moment, w niektórych krajach wejście w życie tych przepisów stoi pod znakiem zapytania. Najważniejsze wątpliwości dotyczą utrzymywania uczciwej konkurencji na rynku europejskim oraz praktycznych aspektów stosowania tych przepisów. Potęgi piłkarskie takie jak Anglia czy Niemcy na ten moment wstrzymały stosowanie przepisów FIFA na swoich krajowych boiskach, aczkolwiek sytuacja jest dynamiczna. Skąd więc wynika to zamieszanie na rynku piłkarskim? Co wzbudza najwięcej kontrowersji?
[i] 1. http://wrdcxdb.cluster028.hosting.ovh.net/agent-pilkarski-w-nowych-przepisach-fifa/, 2. http://wrdcxdb.cluster028.hosting.ovh.net/ile-pilkarze-zaplaca-agentom-pilkarskim-nowe-przepisy-fifa/, 3. http://wrdcxdb.cluster028.hosting.ovh.net/na-co-powinien-zwrocic-uwage-zawodnik-niepelnoletni-i-jego-rodzice-podpisujac-umowe-z-agentem-pilkarskim/.
Licencjonowani agenci na rynku europejskim
Na wstępie warto wspomnieć, że aktualnie około 4500 osób uzyskało licencję agenta piłkarskiego, jak podaje FIFA. Oznacza to, że te osoby przeszły całą procedurę, zdały egzamin oraz została im wydana licencja, bez której, zgodnie z nowymi przepisami, nie można świadczyć usług agenta piłkarskiego. Kolejne terminy egzaminów są już planowane i odbędą się prawdopodobnie w maju i listopadzie 2024 roku.
Na potrzeby silniejszej regulacji tego sektora powstała również odnoga Piłkarskiego Trybunału FIFA – Izba ds. Agentów (Agents Chamber of the Football Tribunal). Decyzje wydawane przez tę Izbę z pewnością przyczynią się do rozwinięcia wykładni nowych regulacji, przez co ułatwią ich stosowanie w praktyce.
Dlaczego agentów piłkarskich oburzają nowe przepisy?
Reakcja środowiska agentów na przepisy regulujące uprawiany przez nich zawód była taka, jak można się było spodziewać – zareagowali oni z oburzeniem, a same przepisy uznali za niezgodne z prawem Unii Europejskiej. Agenci natychmiastowo podjęli działania mające na celu sprawdzenie legalności przepisów pod kątem prawa unijnego oraz konkretnych regulacji krajowych. Stowarzyszenie Profesjonalnych Agentów Piłkarskich (ang. Professional Football Agents Association, PROFAA) rozpoczęło postępowanie przeciwko FIFA przed Trybunałem Arbitrażowym ds. Sportu (Court of Arbitration for Sport, CAS) zarzucając nowym przepisom niezgodność z europejskim prawem konkurencji oraz z Traktem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. PROFAA oskarżył FIFĘ o nadużywanie pozycji dominującej na rynku piłkarskim, co miałoby przejawiać się w odgórnym i jednostronnym kształtowaniu sytuacji prawnej agentów piłkarskich na rynku. PROFAA twierdziła, że przepisy naruszają przede wszystkim art. 102 TFUE w szczególności przez nadużycie wspomnianej pozycji dominującej, a także w związku z tym, że przepisy spowodują spadek wynagrodzeń dla agentów (zwłaszcza w przypadku mniejszych i mniej konkurencyjnych rynków), a samo ustalenie górnej granicy prowizji dla agentów stanowi ingerowanie w rynek i ustalanie sztywnych cen.
Wyrok CAS na korzyść FIFA
Decyzja w powyższej sprawie (CAS 2023/O/9370) została wydana 23 lipca tego roku. CAS zbadał zgodność przepisów ws. agentów z prawem unijnym, szwajcarskim, francuskim oraz włoskim. CAS zadecydował o odrzuceniu wszystkich twierdzeń wysuniętych przez PROFAA. Orzeczenie potwierdziło nie tylko zgodność przepisów z innymi przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej, ale także potwierdziło uprawnienia FIFA do regulowania działalności agentów piłkarskich, a także ważność kluczowych postanowień FFAR. CAS podzielił zdanie FIFA, która to twierdzi, że nowe przepisy zwiększą stabilność umów z zawodnikami, ujednolicą interesy agentów piłkarskich oraz ich klientów, podniosą kwalifikacje oraz standardy etyczne agentów, a także, że ułatwią sprawne funkcjonowanie systemu transferowego. Wydawać by się mogło, że taki wyrok rozwiewa wszelkie wątpliwości. Nic bardziej mylnego. Kilka krajowych związków piłki nożnej wciąż daje sobie czas na wykładnię tych przepisów, zanim dopuszczą je do stosowania.
Wątpliwości w Anglii, Niemczech, Holandii i Szwajcarii.
Wciąż jest sporo prawnych wyzwań związanych z wprowadzeniem FFAR. Niemieckie sądy zdecydowały się na skierowanie wniosku do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w zakresie zgodności przepisów FIFA z prawem niemieckim i prawem konkurencji. Sąd w Dortmundzie zadecydował o zawieszeniu stosowania przepisów o agentach piłkarskich, do czasu rozpatrzenia powyższego wniosku. Także Holandia wstrzymuje stosowanie tych przepisów, zanim ETS nie wyda wyroku w tej sprawie. Szwajcaria zdecydowała się na podjęcie działań prawnych we własnym zakresie, w tym przypadku kierując prośbę do Szwajcarskiej Federalnej Komisji ds. Konkurencji o zbadanie zgodności przepisów FFAR.
Nawet najmocniejszy gracz na europejskiej arenie nie uniknął turbulencji związanych z FFAR. W ramach Angielskiego Związku Piłki Nożnej były prowadzone postępowania arbitrażowe, wszczynane przez agentów, którzy chcieli zakwestionować wdrożenie FFAR przez władze angielskiego związku. Postępowanie przed angielskim Trybunałem Piłkarskim zostało wszczęte przez kilka agencji (CAA Base, Wasserman, Stellar i ARETE), a na ten moment zostało ono zakończone. Agenci liczyli na to, że uda się uzyskać decyzję Trybunału do 30 września, tak aby od początku obowiązywania przepisów ich status był jasny. Jednak Trybunał oświadczył, że orzeczenie zostanie wydane najpóźniej do 30 listopada. W związku z tym, Angielski Związek Piłki Nożnej zadecydował, że do tego czasu, stosowanie narodowych przepisów o agentach piłkarskich zostanie wstrzymane. Do dnia, w którym Trybunał wyda wyrok, właściwe do stosowania w Anglii są przepisy dotyczące pracy z pośrednikami transakcyjnymi.
W oczekiwaniu na decyzję sądów
Jak więc widzimy, w kilku krajach ma miejsce bardzo podobna sytuacja. Krajowe związki piłki nożnej wstrzymują się ze stosowaniem nowych przepisów FIFA do czasu wydania decyzji przez sąd lub trybunał arbitrażowy. Przy czym, decyzja o największej wadze zostanie wydana zapewne przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości, bowiem to głównie o europejskie standardy prawa konkurencji rozbija się cały spór. Decyzja o wymiarze europejskim potwierdziłaby uniwersalność uchwalonych przepisów i ich zgodność na poziomie unijnym.
W tej sytuacji na razie przewagę ma FIFA, na korzyść której orzekł już CAS. Na ten moment, nie wydaje się prawdopodobne, aby inne sądy i trybunały wydały decyzję ograniczającą stosowanie przepisów FFAR. Mimo opisanych wyżej przypadków, większość krajów zaakceptowała przepisy w aktualnym kształcie i są one stosowane od 1 października.
Co jest jednak pewne, to fakt, że mamy do czynienia ze sporą dozą niepewności w zakresie tego czy FFAR należy uznać za prawnie ważne i wiążące przepisy. Sytuacja w kilku krajach pozostaje dynamiczna Do czasu rozwiania wszelkich wątpliwości, to właśnie agenci piłkarscy pozostają w stanie niepewności. Nie tak dawno temu, zamknięte zostało letnie okienko transferowe, a to zimowe już jest na horyzoncie – do tego czasu, aby agenci mogli swobodnie działać na rzecz interesów swoich i zawodników, status przepisów FIFA powinien być klarowniejszy, aby zapewnić uczestnikom rynku większą stabilność i komfort działań.
*** Jeżeli jesteś agentem piłkarskim lub masz wątpliwości w zakresie interpretacji przepisów FIFA ws. agentów – zapraszamy do kontaktu! ***
Po więcej treści zapraszamy na nasze profile w mediach społecznościowych: