Założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH) w Niemczech

Motywacje do rozpoczęcia działalności gospodarczej za granicą

W ostatnich latach na rynku można zaobserwować coraz większe zainteresowanie polskich przedsiębiorców możliwościami założenia działalności gospodarczej za granicą. Motywacja przedsiębiorców jest w tym zakresie różnoraka: część dąży do ulokowania swojego przedsiębiorstwa w kraju, w którym obowiązuje korzystniejszy systemem podatkowym. Część natomiast chce na stałe zmienić miejsce swojego zamieszkania i przenieść również całą swoją aktywność gospodarczą do innego kraju, itp. Nierzadkie są również przypadki, w których przedsiębiorcy chcą zbudować międzynarodową sieć podmiotów powiązanych i rozpocząć działalność poza granicami Polski, nie rezygnując jednocześnie z jej kontynuowania w kraju.

Jednym z najczęściej wybieranych kierunków transferu przedsiębiorstw są kraje niemieckojęzyczne: Niemcy, Austria i Szwajcaria. Dzięki sąsiedztwu z Niemcami i docenianiu korzyści niemieckiego systemu prawnego i podatkowego, polscy przedsiębiorcy chcą poznać możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech.

Rodzaje spółek w Niemczech

Największym zainteresowaniem wśród polskich przedsiębiorców w kontekście formy prowadzenia działalności na terytorium Niemiec cieszą się spółki handlowe. W niemieckim porządku prawnym istnieją co do zasady podobne spółki handlowe jak w polskim porządku prawnym. Wśród spółek osobowych wyróżniamy przede wszystkim:

• die offene Handelsgesellschaft (w skrócie: OHG), odpowiednik polskiej spółki jawnej,
• die Kommanditgesellschaft (w skrócie: KG), odpowiednik polskiej spółki komandytowej.

Z kolei wśród spółek kapitałowych wyróżniamy przede wszystkim:

• die Gesellschaft mit beschränkter Haftung (w skrócie: GmbH), odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• Aktiengesellschaft (w skrócie: AG), odpowiednik polskiej spółki akcyjnej.

Podobnie jak w Polsce, również w Niemczech istnieje możliwość „połączenia” form i stworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej (niemieckie: GmbH & Co. KG), która cieszy się w ostatnich latach również w Niemczech dużym zainteresowaniem przedsiębiorców.

Założenie spółki w Niemczech – GmbH najczęstszym wyborem

Przy wyborze formy prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech polscy przedsiębiorcy decydują się najczęściej, na założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Forma ta m.in. jest im znana z rodzimego rynku, jak też pozwala na ograniczenie odpowiedzialności wspólników. Z tego względu warto przybliżyć zasady tworzenia i rejestracji niemieckiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, czyli Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH).

GmbH tworzona jest w formie aktu notarialnego, w związku z czym w celu jej założenia konieczna jest wizyta u niemieckiego notariusza. Na tym etapie po stronie polskiego przedsiębiorcy leży ustalenie założeń spółki, analogicznie jak dzieje się to w przypadku tworzenia spółki w Polsce. Przykładowo: ilość wspólników, ilość przysługujących im udziałów, przedmiot działalności, zasady reprezentacji, itd. Po ustaleniu założeń notariusz przygotowuje projekty aktów notarialnych, które będą przed nim zawierane przez polskiego przedsiębiorcę. Warto zaznaczyć, że zgodnie z przepisami niemieckimi możliwe jest utworzenie jednoosobowej spółki GmbH. Oznacza to, że wystarczającym jest, że spółka GmbH będzie posiadała jednego wspólnika. Nie ma przy tym przeszkód aby ten jedyny wspólnik był jednocześnie jednym z lub jedynym członkiem zarządu spółki.

Założenie spółki w Niemczech – Wizyta u niemieckiego notariusza

Podczas wizyty u niemieckiego notariusza wspólnicy i członkowie zarządu mogą występować samodzielnie, o ile władają językiem niemieckim w stopniu wystarczającym, aby zrozumieć treść odczytywanego im aktu. W przeciwnym razie konieczna jest obecność tłumacza, który tłumaczy wspólnikom i członkom zarządu treść odczytywanych aktów notarialnych. Co ciekawe, niemieccy notariusze nie wymagają obecności tłumacza przysięgłego. Wystarczająca jest obecność osoby niemieckojęzycznej, która w ocenie notariusza, wspólników i członków zarządu, wystarczająco włada językiem niemieckim i jest w stanie przetłumaczyć treść dokonywanych czynności.

Po odczytaniu aktu wspólnicy i członkowie zarządu składają podpisy w odpowiednich miejscach na przygotowanych przez notariusza dokumentach. W tym momencie powstaje niemiecka spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji (niem.: Gesellschaft mit beschränkter Haftung in Gründung). W przeciwieństwie do praktyki polskich notariuszy, niemieccy co do zasady nie wydają odpisów aktów notarialnych w tym samym dniu. Robią to dopiero po kilku dniach, po przygotowaniu ich ostatecznej wersji.

Wpis do rejestru handlowego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji zmienia się w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością dopiero z chwilą jej wpisu do niemieckiego rejestru handlowego prowadzonego przez właściwy miejscowo sąd rejonowy (niem.: Amtsgericht). W tym celu notariusz składa wniosek o wpis spółki do rejestru. Nie dokonuje tego jednak automatycznie, w dniu terminu notarialnego ani w dniu wydania odpisów aktów notarialnych. Wniosek o wpis spółki do rejestru składany jest przez notariusza dopiero po otrzymaniu przez niego potwierdzenia wpłaty przez wspólników przynajmniej połowy kapitału zakładowego na konto bankowe spółki. Oznacza to w praktyce, że po wizycie u notariusza konieczne jest najpierw otwarcie konta bankowego dla spółki. Następnie należy wpłacić na nie przynajmniej połowę kapitału zakładowego, a kolejno przesłanie potwierdzenia zapłaty przynajmniej połowy kapitału zakładowego do notariusza.

Minimalny kapitał zakładowy niemieckiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi 25.000 EUR. W takim przypadku przyjęcia minimalnego kapitału zakładowego konieczna jest wpłata co najmniej 12.5000 EUR.

Konto bankowe dla GmbH

Jedną z największych przeszkód dla polskich przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w formie niemieckiej spółki jest otworzenie konta bankowego dla spółki. O ile posługiwanie się językiem niemieckim przez wspólników i członków zarządu nie stanowi problemu na etapie zawierania aktów notarialnych, o tyle niemieckie banki wymagają aby członek zarządu spółki prawa niemieckiego posługiwał się biegle językiem niemieckim lub angielskim. Uzasadnienie tego wymogu podawane przez niemieckie banki jest takie, że wszelkie decyzje za spółkę, również w zakresie bankowości, podejmują członkowie zarządu i to tylko z nimi bank kontaktuje się w celu uzyskania decyzji w kwestiach finansowych spółki. Bank musi więc być w stanie w każdej chwili porozumieć się z członkiem zarządu spółki w języku niemieckim, względnie angielskim.

Niespełnienie tej przesłanki uniemożliwia co do zasady utworzenie konta bankowego dla spółki. To z kolei uniemożliwia wpłatę kapitału zakładowego, a w konsekwencji zarejestrowanie spółki w rejestrze. Nie oznacza to jednak, że jest to sytuacja bez wyjścia. Istnieją bowiem alternatywne rozwiązania, których wybór zależy od założeń danej spółki i jej wspólników. Dzięki tym rozwiązaniom możliwe jest założenie konta bankowego dla GmbH i wpłata kapitału zakładowego. Te czynności natomiast pozwalają na rejestrację spółki w niemieckim rejestrze handlowym.